Lactose- intolerantie: tekort aan lactase
Lactose is een natuurlijke suiker die uit twee suikermoleculen bestaat (vandaar de naam disacharide). Deze moleculen (glucose en galactose) komen van nature voor in melk en melkproducten (kaas, yoghurt).
Om lactose te verteren heb je lactase nodig. Lactase wordt gemaakt in de wand van de dunne darm en zorgt ervoor dat de glucose en de galactose gesplitst worden in de dunne darm zodat ze kunnen opgenomen worden. Indien het lactase-enzym niet of onvoldoende gemaakt wordt, loopt de splitsing fout. Hierdoor ontstaat fermentatie van de suiker door de bacteriën van de dikke darm. De suiker begint dan te gisten in de dikke darm. Hierdoor krijg je klachten.
Opgelet! Lactose-intolerantie is geen koemelkallergie, een van de meest voorkomende allergieën. Bij een allergie komt het afweersysteem in werking en kan je levensbedreigende symptomen krijgen. Dit is niet het geval bij een lactose-intolerantie.
Gevolgen van lactose-intolerantie
De lactose die in je dikke darm terecht komt doordat hij in de dunne darm niet opgenomen is, trekt vocht en kan diarree veroorzaken.
Een ander probleem ontstaat doordat de bacteriën in de dikke darm de lactose zullen vergisten of fermenteren. Hierbij wordt gas gevormd en dit geeft uitzetting van de darmen met als symptomen: rommelingen, een borrelend geluid, winderigheid, een opgeblazen gevoel of buikpijn. We zien vaak dat de diarree vrij snel volgt (een halfuur tot twee uur later) na de inname van lactoserijke producten.
Je kan dit proces vergelijken met het bakken van brood. De gist in het brood zorgt voor fermentatie van het deeg. Met dat verschil dat het deeg ruimte heeft om te rijzen in de broodvorm.
In je buikholte is de ruimte echter beperkt. Je kan je voorstellen dat een met gas gevulde darm klachten veroorzaakt. In je buik is er immers geen ruimte om uit te zetten, want daar ziten je organen!
Waar vind je lactose?
Lactose zit van nature in zuivel, maar kan aan heel wat voedingsmiddelen toegevoegd worden.
Mensen met lactose-intolerantie moeten dus steeds goed naar de verpakking kijken.
Let vooral op de volgende verpakkingen en vermeldingen op de verpakking:
- In koemelk (maar ook in geitenmelk, schapenmelk, paardenmelk), yoghurt, karnemelk, vla, pudding, melkpoeder, gecondenseerde melk, milkshake, melkdrank, yoghurtdrank, chocolademelk, crème fraîche, zure room, slagroom, ijs, roomijs, roomkaas, verse kaas, zachte kaas, smeerkaas, hüttenkäse, cottage cheese, ricotta, mascarpone, mozzarella
- Kaasstengels, kaaskoekjes, melkchocolade, witte chocolade, melkhagelslag, melkchocoladepasta, witte chocoladepasta, hazelnootpasta, toffees
- Groenteschotels met béchamel- of kaassaus, gegratineerde groente, gepaneerde groenteschotel
- Fruitsalade met yoghurt of room, gemengd met zuivel, smoothie met yoghurt, frozen yoghurt
- Aardappelpuree gemaakt met melk of room, gratin dauphinois, kant-en-klaar aardappelgerecht met melk, room of kaas, kant-en-klaar pastagerechten met kaas of room, kant-en-klaar rijstgerecht met kaas of room
- Broodsoorten zoals rozijnenbrood, suikerbrood, sandwiches, croissants en boterkoeken, brioche
- Versnaperingen zoals cakejes, muffins, brownies, pannenkoeken, flensjes, poffertjes, wafels, kaasstokbrood, kaasbroodje, pizza
- Vol-au-vent, gepaneerde vlees- en visgerechten, eigerecht gemaakt met melk, room of kaas, vleesvervanger op basis van zuivel, paté
- Ook in geneesmiddelen en vitaminepreparaten vind je soms lactose terug.
Hoe vermijd ik buikpijn bij lactose-intolerantie? Wat kan ik veilig eten?
Je vindt een gamma lactosevrije voedingsmiddelen in de winkel, vb. lactosevrije melk.
Lactose wordt vaak toegevoegd aan voedingsmiddelen waar je in eerste instantie niet aan denkt. Denk dan aan bewerkte vleeswaren, aangekochte tonijnsla. Omgekeerd vind je ook producten waarin je lactose verwacht, maar waar helemaal geen lactose in zit. Zoals bijvoorbeeld sommige merken voorverpakte aardappelpuree.
Etiketten lezen is de boodschap dus!
Je diëtist heeft erg veel productkennis en geeft je graag uitleg over welke producten geschikt zijn voor jou.
Ja! Ik wil graag professionele begeleiding door een gespecialiseerde diëtiste!
Leg vandaag je afspraak vast in mijn online agenda.
Heb je bijkomende vragen?
Stuur me je vraag door via het contactformulier.