Nieuwe conventie voor de behandeling van eetstoornissen
Er is een nieuwe conventie eetstoornissen (ES). Het is de bedoeling dat een ambulant team van zorgverleners dit zorgtraject begeleidt en daardoor een residentiële opname zoveel mogelijk voorkomt door kort op de bal te spelen. Dit team bestaat uit de huisarts, een diëtist en een psycholoog.
Om deze heuglijke gebeurtenis in de verf te zetten, werd vorige week een online infomoment georganiseerd door Eetexpert, het Vlaams Kenniscentrum voor eet- en gewichtsproblemen.
Als diëtist heb ik ook belang bij een goede zorg en ik was benieuwd naar de modaliteiten van het traject. Vandaag herbekeek ik dit infomoment en er vielen mij een aantal dingen op waarmee ik op zijn minst gezegd niet gelukkig ben.
Uitgangspunten
De conventie heeft als uitgangspunten: verkorten van de wachtlijsten, hulp betaalbaar maken, makkelijke toegang tot hulp en flexibele zorg. Een nobel streven, ware het niet dat er over de kwaliteit van de zorg met geen woord gerept wordt. Er wordt wel een kader gecreëerd voor de zogenaamde gespecialiseerde diëtist, maar bij nader inzien is dat een dode mus.
Autonomie diëtist
De autonomie van de diëtist wordt door deze conventie volledig ondergraven. In het traject ligt vast dat de diëtist 2 x 1 uur en 13 x een half uur kan werken met de patiënt. Het probleem is dat er bij de behandeling van ES geen modeltraject bestaat, want ieder verhaal is een ander verhaal. Er is geen one size fits all. Elke diëtist weet dat een halfuur te weinig is voor een opvolging van een ES.
We worden verder vleuggellam gemaakt doordat er geen mogelijkheid bestaat om een eigen tarief aan te rekenen dat rekening houdt met de economische realiteit. De betaling wordt volledig gecentraliseerd. Na de consultatie betaalt de patiënt niets. De diëtist stuurt nadien zijn nomenclatuurnummedoor. Deze betalingsstaat zal in de toekomst terecht komen bij een momenteel nog niet functionerend netwerk dat dan de betaling zal uitvoeren. Alle diëtisten weten hoe vlot het verlopen is met de uitbetaling voor beschermingsmateriaal tijdens de Covid-periode.
Rol huisarts
Een ander punt van zorg is dat de huisarts het zorgplan opstelt op basis van een sjabloon van het RIZIV en de coördinatie van het dossier doet. Uit ervaring weten we dat de meeste huisartsen weinig ervaring hebben met ES. Bovendien is deze beroepsgroep nu al overvraagd. Een elegante uitweg is echter dat de huisarts de coördinatie van de zorg mag “delegeren”. Twee keer raden welk lid van het team deze taak, uiteraard zonder vergoeding, op zijn bord zal krijgen.
Definitie gespecialiseerde diëtist
De criteria om zich gespecialiseerde diëtist te mogen noemen zijn helemaal niet duidelijk omschreven. Het komt erop neer dat je je “bewust bent van de basislijst van competenties” op de site van Eetexpert. Het is voldoende om te beseffen aan welke competenties je nog moet werken om je gespecialiseerd te mogen noemen.
Je leest het goed: diëtisten die momenteel nog geen enkele competentie hebben, mogen zich vanaf nu gespecialiseerde diëtist noemen als ze er maar voor open staan om te groeien in hun rol. Dit is een kaakslag in het gezicht van diëtisten die momenteel expertise inzake ES hebben opgebouwd. Zij worden hiermee compleet belachelijk gemaakt.
Lappendeken
De zorg voor patiënten met eetstoornissen verwordt tot een lappendeken, opgesplitst in schuifjes onder het alziend oog van een soort Darth Vader die zich verbergt achter dure woorden zoals “conventies 1 en 2” met een “regionale en een supraregionale uitbouw”, “MAST teams” en “ankers ES bij de GGKJ” om bevelen uit te sturen.
Er werd van alles boven de hoofden van de diëtisten beslist (vergoeding, beschikbare tijd) en die hebben maar blindelings de bevelen op te volgen. Waar we met dit schip naartoe moeten is niet duidelijk, maar we zijn toch onderweg of zoiets.
Show me the money
Tijdens de presentatie werd verder met geen woord gerept over de ondermaatse vergoeding voor de diëtist. Naar mijn idee bleef er na alle dure worden geen geld meer over om de diëtisten correct te verlonen.
Voor wie de situatie van de zelfstandige diëtist niet kent. De diëtist mag in dit traject 56,22 euro per uur aanrekenen voor een consultatie van 1 uur. Dit tarief en de tijdsduur zijn volkomen arbitrair bepaald door Darth Vader. In de praktijk duurt een eerste consulatie in mijn praktijk 90 minuten. Nadien besteed ik achter de schermen evenveel tijd om een behandelplan uit te werken. Hiermee heb ik bruto 18,74 euro per uur verdiend. Dit uurloon daalt verder door kosten voor bureauruimte, online agenda, software patiëntenbestand, bijscholingen, sociale bijdragen, bijdragen beroepsvereniging of andere, …
Om een en ander in perspectief te stellen: vorig jaar besliste de Kamer dat zelfstandige koeriers een minimumloon van 32,77 euro per uur moeten krijgen.
Keuzemenu
We stevenen met deze trajecten af op een model waarbij de diëtist twee menu’s kan aanbieden: goede zorg of goedkope zorg. Ik vergelijk onze situatie met het schilderen van een huis. Stel: je vraagt een schilder om je huis van een nieuwe verflaag te voorzien. Je eist dat het werk zo goedkoop mogelijk gedaan wordt en in de helft van het normaal aantal uren dat de vakman er anders over doet. Na afloop van de werken stel je vast dat er geen enkele aansluiting tussen muur en plint/plafond geschilderd is. Rond de stopcontacten zie je nog de vorige verflaag. Je haalt verhaal bij de schilder. De vakman vertelt dat het zo goedkoop mogelijk moest. Hierdoor kunnen alleen de meest zichtbare en toegankelijke oppervlakken geschilderd worden.
In deze conventie eetstoornissen vraagt men net hetzelfde van ons diëtisten: goedkoop en snel oplappen; kwaliteit is bijzaak. Of om met een vrolijke noot te eindigen in deze carnavalsperiode: “Pappen en nathouden”.
Van koers veranderen? Petitie tekenen!
Het is ondertussen waarschijnlijk duidelijk dat ik beslist heb om niet in te stappen in de conventie eetstoornissen. Ik hoor in het werkveld dat veel collega’s ook ongelukkig zijn met deze gang van zaken. Er werd intussen een petitie opgestart om het schip van koers te laten veranderen. Mag ik iedere diëtist, zorgverlener en iedereen die onze beroepsgroep een warm hart toedraagt, oproepen om massaal de petitie te tekenen om een herziening van de zorgtrajecten te vragen?
Herziening zorgtrajecten voor een kwalitatieve dieetbegeleiding – Petities.com