Functie van vitamine D
Vitamine D zorgt voor sterke botten en tanden en bevordert de opname van de mineralen calcium en fosfor.
Soorten vitamine D
Vitamine D vinden we in 2 vormen. De ene vorm (vitamine D3 of cholecalciferol) wordt in de diepe huidlagen aangemaakt door zonlicht. Deze vorm komt ook voor in dierlijke voedingsmiddelen.
Een andere vorm van vitamine D (vitamine D2 of ergocalciferol) wordt gevormd door een omzetting door gisten. Deze vorm komt van nature voor in paddestoelen.
Bronnen van vitamine D: zon en voeding
De belangrijkste bron van vitamine D is de zon. Ongeveer twee derde van de hoeveelheid vitamine D die we dagelijks nodig hebben wordt op deze manier aangemaakt. Als je ouder wordt, vermindert de aanmaak van vitamine D via de huid. Ook mensen met een donkere huidskleur nemen minder makkelijk vitamine D op via de huid.
Vitamine D3 kunnen we ook binnenkrijgen via onze voeding. Deze vorm van vitamine D3 komt uitsluitend voor in dierlijke producten, zoals vlees, vis, eieren, kaas en zuivelproducten. Deze voedingsmiddelen bevatten echter over het algemeen weinig vitamine D. Vitamine D komt wel volop voor in vette vissoorten als paling, zalm en makreel. Ook de dierlijke olie, levertraan, bevat vitamine D. Daarom werd ze vroeger vaak gegeven aan kinderen om rachitis (stoornis in de botvorming) te voorkomen.
In België wordt vitamine D verplicht toegevoegd aan margarine en minarine.
Wie ervoor kiest om geen dierlijke voedingsmiddelen te eten moet zijn vitamine D-gehalte laten monitoren door de huisarts. Uit onderzoek is gebleken dat plantaardige vitamine D2 minder goed opneembaar is door het lichaam dan het dierlijke vitamine D3.
Tekorten aan vitamine D
Vitamine D tekort komt vaak voor. Het gevolg hiervan is dat de opname van calcium vermindert en dat de botten broos worden. Een extreme vorm van dit tekort zagen we tijdens de Industriële Revolutie eeuw bij kinderen toen ze massaal tewerkgesteld werden in de fabrieken. Doordat ze de hele dag in een donkere omgeving verbleven en ze een voeding arm aan vitamine D hadden, ontstonden er stoornissen in de botvorming bij deze kinderen (rachitis). Helaas komt deze ziekte vandaag nog steeds voor bij ondervoede kinderen.
Een te lage inname op oudere leeftijd verhoogt de kans op heupfracturen.
Teveel vitamine D
Verkopers van voedingssupplementen promoten de inname van vitamine D. Experimenteer echter niet op eigen houtje met dit supplement!
Vitamine D is in vet oplosbaar; dit wil zeggen dat het lichaam de vitamine opslaat in het vetweefsel.
Daarom is het geen goed idee om zomaar vitamine D in te nemen. Alleen na een bloedafname kan bepaald worden hoe het staat met je vitamine D reserve.
Neem je teveel vitamine D in dan kan dat leiden tot nierstenen en beschadiging van het hart en de nieren.
Toch een supplement: correct innemen!
Heeft je huisarts je een supplement voorgeschreven met vitamine D?
Neem het supplement dan in op een moment dat je een maaltijd eet met vet of olie. Indien je vitamine D inneemt met enkel een glas water dan zal de vitamine D niet opgenomen worden.